ژئومورفولوژی
رویا پناهی؛ میترا مشعشعی؛ سید میثم مشعشعی
چکیده
رودخانهها از نظر شکل کانال و میزان پویایی بسیار متعددند با توجه به ویژگیهای فیزیکی مشترک قابل طبقهبندی هستند روش طبقهبندی راسگن پایداری نسبی انواع رودهای مختلف را با استفاده از روابط رسوب و هیدرولیک مورد بررسی قرار میدهد. در این پژوهش به بررسی رفتار ریختشناسی رودخانه مِرِگ (ماهیدشت) با استفاده از روش تجربی راسگن پرداخته ...
بیشتر
رودخانهها از نظر شکل کانال و میزان پویایی بسیار متعددند با توجه به ویژگیهای فیزیکی مشترک قابل طبقهبندی هستند روش طبقهبندی راسگن پایداری نسبی انواع رودهای مختلف را با استفاده از روابط رسوب و هیدرولیک مورد بررسی قرار میدهد. در این پژوهش به بررسی رفتار ریختشناسی رودخانه مِرِگ (ماهیدشت) با استفاده از روش تجربی راسگن پرداخته شده است در ابتدا جهت استخراج متغیرهای ریختشناسی مجرا از قبیل شاخص گودافتادگی، نسبت عرض به عمق، ضریب خمیدگی، شیب کانال، در محیط نرمافزار HEC-RAS(ورژن 5.0.7) استخراج و مواد بستر حاصل بررسیهای میدانی گردآوری شد. با توجه به تفاوت شیب رودخانه مِرِگ به چهار بازه تقسیم گردید میزان ضریب خمیدگی و شعاع انحنا در محیط GIS (ورژن 10.5) برای هر بخش محاسبه شد. جهت محاسبه رودخانه در سطح II راسگن 44 مقطع عرضی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان میدهد که رودخانه مِرِگ در بازه‌ی اول در رده F6، در بازه‌ی دوم و سوم در رده C6 و در بازه‌ی چهارم رودخانه در رده B6 قرار گرفتهاست. مقاطع قرار گرفته در رده F6، میزان شیب بستر زیاد، شاخص گودافتادگی کم و دشت سیلابی کمتر توسعه یافته است و پتانسل فرسایش کناره خیلی زیاد بوده است. در مقاطع رده C6 میزان شیب کاهش یافته است علاوه بر آن شاخص گودافتادگی افزایش یافته و دشت سیلابی گسترش پیدا کرده است و تاثیر کنترلی پوشش گیاهی در ثبات دامنه خیلی زیاد است. مقاطع دارای رده B6، میزان شیب کمتر از سایر بازهها است، شاخص گودافتادگی متوسط و در نهایت پتانسیل فرسایش کناره کم بودهاست. بنابراین الگوهای مجرای رودخانه مِرِگ (ماهیدشت) و به تبع آن متغیرهای مؤثر در طبقهبندی و تفکیک مجراها درغالب مقاطع با مدل راسگن مطابقت دارند.
